ΠΕΡΙ ... ΚΟΛΙΤΖΑΝΑΣ

Αγαπητοί Φίλοι !

Καλή Χρονιά !

Μία περίεργη λέξη του «Νοτάρου» μας και μ' έβαλε πάλι να ταξιδεύω. Είναι η ακαλύφη (η γαλήπα) το φυτό «η κολιτζάνα;».  Ο Πυρσός μας πληροφορεί για άλλα διαφορετικά φυτά.

κολιτζάνα (anemonia sulcata)

Ο «Καριαμομίχαλος» (Μιχ. Γ. Καριάμης). απαντά με την φωτογραφία μιας θαλάσσιας ανεμώνης με τον τίτλο κολιτζάνα (anemonia sulcata) και την πληροφορία ότι οι Αιγνουσιώτες, αλλ' όχι οι Λαγκαδούσοι, τις μαγειρεύουν.

Αυτό μου θυμίζει ένα φαγητό της Σκύρου. Το ευχετήριο τηλεφώνημα μιας ξαδέλφης μού αποκαλύπτει ότι οι Παρπαρούσοι αλευρώνουν και τηγανίζουν τις θαλασσινές γ-ι-αλήπες. Και η ηλεκτρονική έρευνα φανερώνει την τοποθεσία Αγαλίπα της Σκύρου και τους μοναδικούς θαλασσινούς σκυριανούς αγαλιποκεφτέδες!! 

Κυκεών εν τω κρανίω !

Πηγή: Όμορφος Κόσμος Μαγικός

Για να έλθει λίγο μετά η απάντηση από τον Πυρσό : Αγαλήπα. Η ακαλήφη. Ζώον θαλάσσιον εκ των σιφωνοφόρων (υδρομέδουσα). Συναρπάζει την χείρα προσφερομένην, όθεν ετέρα αυτού ονομασία : κολλητσάνος και κολλητσίδα, παράγει δε συνάμα κνησμόν,δι' ό : ακαλήφη και νεοελληνιστί  'τσουκνίδα'. (Στεφανίδης Μιχαήλ).!

Σας παραθέτω όλα τα μέχρι τώρα σχετικά κείμενα.

ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΥΡΓΙ ΤΗΣ ΧΙΟΥ - Ν.Γ.Τσική 

Κολληζάνα,η : 

φυτό που τα φύλλα του μοιάζουν με της λυγαριάς, αλλά είναι πιό παχιά, πιό μικρά,πιό πράσινα και έχουν πολλήν κόλλα, από την οποίαν πήραν και το όνομα.

*                        *                        *                                *

Από την Εγκυκλοπαίδεια του ΠΥΡΣΟΥ : 

Γάλιο - Κολλητσίδα 

Πηγή : users.sch.gr

Κολλητσάδα : Δημώδης ονομασία των φυτών τραχύσπερμον το επικλινές, γάλλιον η απαρίνη και ελξίνη η ιουδαϊκή.

Κολλητσάδα ήρεμη : Δημώδης ονομασία του φυτού ξάνθιον το χοιράδιον.

Κολλητσάνι : Δημώδης ονομασία του φυτού ελξίνη η ιουδαϊκή.

Κολλητσιάνος : Δημώδης ονομασία του φυτού κέγχρος ο πρασινανθής.

Κολλητσίδα : κοινή ονομασία πλείστων φυτών (ξάνθιον το χοιράδιον, καμπενούλη,

τραχύσπερμα), των οποίων οι βλαστοί ή τα σπέρματα έχουσι την ιδιότητα να κολλώσι.

Κολλητσόχορτο : Δημώδης ονομασία των φυτών : γάλλιον η απαρίνη και κέγχρος ο πρασινανθής.

Επιβεβαιώθηκε ότι ο Διοσκουρίδης γράφει γιά την ακαλύφη ή κνίδη.

http://rodosreport.gr/votanoth erapeia-arxaia-ellada/

              Ασκληπιάς - Milkweed - Asclepiasmaria pPetBirds

Πηγή : PetBirds

Για τον καρκίνο οι αρχαίοι ιατροί χρησιμοποιούσαν 

διάφορα βότανα όπως το αποκαλούμενο «Ασκληπιάς», που «αρμόζει και προς εν μαστοίς και μήτρα κακοήθη», την «ακαλύφη» ή «κνίδη» κοινώς τσουκνίδα, που χορηγούνταν από τον Διοσκουρίδη (Δ 93) και «προς καρκινώδη», όπως και από τον Γαληνό (ΧΙ σελ. 818),ο οποίος επαναλαμβάνει ότι θεραπεύει «τα γαγγραινώδη και τα καρκινώδη έλκη».

http://taxidionline.blogspot.g r/2012/03/blog-post.html
  

Εδώ, στο νότιο «νησί», τιμάται ο Αγιος Ερμόλαος, ο προστάτης των ψαράδων, αν και το εκκλησάκι του είναι στα Πουριά. Υπερισχύει η θάλασσα, αυτή που δίνει τους πιο σπάνιους κεφτέδες στο Αιγαίο, τους αγαλιποκεφτέδες. Οι αγαλίπες είναι οι θαλάσσιες ανεμώνες που τις μαζεύουν με κουτάλι όταν τραβιούνται τα νερά. Τις πλένουν πολύ προσεκτικά για να φύγει η άμμος και τα πετραδάκια και τις β (μάλλον του ξέφυγε το ρ) άζουν σε σοταρισμένο, ψιλοκομμένο κρεμμύδι μέχρι να λιώσουν.

Μετά προσθέτουν μάραθο, αλάτι, πιπέρι και αλεύρι για να σφίξει ο πολτός και μετά τον τηγανίζουν κουταλιά - κουταλιά.

Αγαπητοί Φίλοι !

Αναστήσαμε για λίγο τον Δημήτριο Μιχαλάκη τον Γάληπο και μαζί με αυτόν μνημονεύσαμε τον Αντώνιο Στεφάνου, που μας υπέδειξε την αρχαιοελληνική καταγωγή της λέξης.

Από τα Κουρούνια στις Αιγνούσες, στην Παρπαριά και στη Σκύρο. Ας είναι το '17 γεμάτο τέτοια ταξίδια!

Σας χαιρετώ.

Κωνσταντίνος Ψυλλίδης