Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου 2018

ΝΤΟΚΟΥΜΑΝΗΣ







Και ο Τσακίρης ο Νικολής  
κλείνει σιγά την πόρτα  
μαζεύει την παρέα του   
και παν να παίξουν πόκα

Σε όλους κάνει τον μάστορη 
και όλοι μαδάνε 
και απ΄ έξω από την πόρτα του 
την τράπουλα κολάνε.


Αφού δεν σούρχεται χαρτί 
γιατί δεν το βουλώνεις 
και όλους με τα δολάρια 
άδικα τους πληρώνεις.


Μάθε να παίζεις πια χαρτιά 
και είσαι από τη  Συκιάδα, 
εκεί επρωτοπαίχθηκε, 
η πόκα στην Ελλάδα.

Όταν γεννιέται το παιδί 
και είναι αγοράκι 
του βάζουνε την τράπουλα 
μες το μαξιλαράκι.
                                              

Εσένα δεν σου βάλανε 
γι’  αυτό και όλο χάνεις  
και άλλη φορά στα χέρια σου 
τράπουλα να μην πιάνεις

Μην με παραξηγήσετε 
για τα γραφόμενα μου, 
λιγάκι ανορθόγραφα 
είναι τα γράμματα μου.

























Σπύρος Πυκνής
(25-3-1924 / 31-5-2001)
Πλοίο ‘’ ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ’’
Πρωτοχρονιά 1969
Εν Πλω




*                              *                              *                              



Σημείωσης : "ΝΤΟΚΟΥΜΑΜΗΣ" Η λέξης προέρχεται από την Αγγλική  ''Domkeyman'' και εννοούσε τον  αρχιθερμαστή  ή τον αντίστοιχο λοστρόμο του μηχανοστασίου 









Παρασκευή 21 Σεπτεμβρίου 2018

ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΝΩΣΗΣ & ΜΝΗΜΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ









Δεν υπάρχει καλύτερη πρωινή ενασχόληση από την παρακολούθηση μία ημερίδας με ομιλητές που ακούστηκαν με καθαρό, ελκυστικό και κυρίως εξαιρετικά ενδιαφέρον λόγω των πληροφοριών και γνώσεων που μας έκαναν την τιμή οι εισηγητές να δώσουν σε όσους παρευρισκόμασταν.

Η ημερίδα διοργανώθηκε από την Ομοσπονδία Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος (ΟΠΣΕ) στο Πνευματικό Κέντρο Κωνσταντινουπολιτών (Δημ. Σούτσου 46) με θέμα: «Οι Μικρασιάτες στην προσφυγιά και στην αποκατάσταση». Ομιλητές ήταν οι δρ. Νίκος Ανδριώτης ιστορικός, δρ. Μενέλαος Χαραλαμπίδης ιστορικός, Μιχάλης Βαρλάς ιστορικός.



Οφείλω να ομολογήσω ότι γνώριζα τους δύο από του τρεις ομιλητές, τον κύριο Βαρλά συντοπίτης μου από την Χίο τον γνωρίζω και προσωπικά, τον κύριο Χαραλαμπίδη μπορώ να πω ότι τον παρακολουθώ πολύ στενά διαβάζοντας τις διατριβές του κυρίως για την περίοδο της Κατοχής, αλλά δεν με εξέπληξε ότι και ο τρίτος ομιλητής θα ήταν όπως και οι συνομιλητές του άξιος να τον ακούς με ενδιαφέρον.

Η επαγγελματική και επιστημονική επάρκεια των ομιλητών κατόρθωσε στα πολύ στενά χρονικά περιθώρια να μας περιγράψουν την προέλευση και την πορεία επίλυσης του προσφυγικού ζητήματος. Επίσης αναφέρθηκαν και στις πολιτικές, κοινωνικές, και πολιτισμικές επιπτώσεις που επέφερε η σταδιακή και πολυτάραχη διαδικασία ενσωμάτωση τους στο Ελλαδικό χώρο.

Στα πιο πολύ ενδιαφέροντα για μένα σημεία που ακούστηκαν και θα σχολιάζω με προσωπικά σχόλια είναι πιστεύω τα εξής:

·        Πριν από τον μεγάλο διωγμό των Ελλήνων της Μικρά Ασία με την πυρπόληση της Σμύρνης είχαμε και άλλους διωγμούς Ελλήνων χριστιανών ορθόδοξων τουλάχιστον δύο φορές εκτός από τις γενοκτονίες Ποντίων και Αρμενίων που διαδραματιστήκαν στο Α΄ παγκόσμιο πόλεμο. Είναι καταγεγραμμένο ότι την περίοδο 1909 έως 1920 είχαμε 833 χιλιάδες πρόσφυγες από την Μικρά Ασία.





Η πολιτική εκκαθάρισης του ορθόδοξου χριστιανικού στοιχείου που ήταν και το πιο πολυπληθέστερο στην Οθωμανική αυτοκρατορία ήταν νομίζω ένα πολύ δυνατό επιχείρημα να διεκδικηθεί από τον Βενιζέλο η προστασία της ανατολικής Θράκης και της περιοχής της Σμύρνης με την συνθήκη των Σεβρών.

·        Η πολιτική ενσωμάτωσης των προσφύγων από την Μικρά Ασία και άλλες περιοχές της πρώην Οθωμανικής αυτοκρατορίας περνούσε φυσικά πρωτίστως από την επίλυση του επισιτιστικού και οικιστικού προβλήματος. Το πρόβλημα επιδιώχθηκε να λυθεί από τα πρώτα χρόνια της κρίσης ωστόσο όσο αφορά τον χώρο κατοικίας που κυριάρχησε στην Αττική, η τοποθέτηση τους συντελέστηκε κυρίως στις παρυφές της παλιάς Αθήνας, μακριά δηλαδή από τους γηγενείς Αθηναίους. Διακρίσεις στην κατασκευή κτιρίων και στο τρόπο απόκτησης οικοπέδου για την δημιουργία κατοικίας υπήρξαν πολλές, άλλη μορφή είχε η δημιουργία κατοικίας στην Νέα Σμύρνη άλλη μορφή στην Καισαριανή.

Η εγκατάσταση των προσφύγων περιμετρικά της παλιάς πόλης των Αθηνών και Πειραιά θα δώσει την αίσθηση του στραγγαλισμού της πρωτεύουσας της Ελλάδας από ανθρώπους πολιτικά προσκείμενους αρχικά στην Βενιζελική πλευρά αργότερα και στο ΚΚΕ και στην κατοχή στο ΕΑΜ. Έτσι από την αρχή η συμπεριφορά της αντιβενιζελικής πλευράς στους πρόσφυγες ακόμα και στους πρώτους πρόσφυγες την περίοδο του Εθνικού διχασμού ήταν επιθετική. Χαρακτηριστικά ακούστηκαν συνταρακτικά γεγονότα της εποχής όπως ότι σε μία διαδήλωση φιλοβασιλικών το 1923 κατεγράφησαν επιθέσεις σε ορφανά προσφυγόπουλα που περιθάλπονταν από τον Αμερικάνικο Ερυθρό Σταυρό.




Φαίνεται ότι το διαφορετικό θρήσκευμα δεν είναι το κύριο κριτήριο που μας κάνει ρατσιστές αλλά όπως και τότε έστι και σήμερα η προσπάθεια αύξησης της πολιτική επιρροής αποτυχημένων πολιτικών προσώπων και κομμάτων μέσα από την μοναδική πολιτική πρόταση που συνοδεύεται από τον στιγματισμό και την υποτίμηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας αδύναμων οικονομικά και πολιτικά ανθρώπων.

·        Η πολιτισμική ταυτότητα των Μικρασιατών, αυτή που κουβάλησαν μαζί με τα λιγοστά έως τίποτα υπάρχοντα τους, συνέτειναν στην δυσκολία της κοινωνικής ενσωμάτωσης στην μητέρα πατρίδα. Έτσι εκδιώχθηκαν, κυνηγήθηκαν, δολοφονήθηκαν για το θρήσκευμα τους και την ομιλία τους, αλλά κατηγορήθηκαν ως τουρκόσποροι και ότι θα μολύνουν τον αληθινό ελληνισμό, με το ρεμπέτικο τους και τους αμανέδες, με την διαφορετική κοινωνική συμπεριφορά και κουλτούρα που είχαν αποκτήσει σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον που τελικά τους ξερίζωσε.

Αυτά τα δεδομένα αν συνδυαστούν με την πολιτική συμπάθεια που είχαν προς τον Βενιζέλο, θεωρώντας και δικαίως για εμένα την φιλοβασιλική πλευρά υπεύθυνη για την καταστροφή, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί αυτές οι προσφυγικές συνοικίες λοιδορήθηκαν τόσο πολύ δημοσιογραφικά, κυνηγήθηκαν πολιτικά από την αντιβενιζελική πλευρά, ενώ ταυτόχρονα η βενιζελική πλευρά προσπαθούσε πάντα να την προσεταιριστεί προς την δική της μεριά.

Οι προσφυγικές συνοικίες αργότερα στην κατοχή προδομένες από τις δωσίλογες κυβερνήσεις, εγκαταλειμμένες από το ανύπαρκτο παλιό πολιτικό σύστημα, οργανωμένες στο ΕΑΜ και τις άλλες μη αστικές αντιστασιακές οργανώσεις, με ένα πολιτικό και πολιτισμικό εχθρικό παρελθόν από τους πολιτικά αντίθετους προς αυτούς πολιτικούς και αργότερα φιλοκατοχικοί και στυγνοί προδότες, όλα αυτά τα δεδομένα μπορούν να δώσουν μία αιτία γιατί κυριάρχησε το ΕΑΜ εκεί και γιατί τα τάγματα ασφαλείας έκαναν σε αυτές τις περιοχές τα μεγαλύτερα εγκλήματα στην Αττική.

Στο τέλος της ημερίδας τέθηκε για άλλη μία φορά το ζήτημα της εκπαίδευσης και του τρόπου που μαθαίνεται η Ιστορία στα σχολεία ή καλύτερα το τι και πόσο θεωρείται από το υπουργείο ότι πρέπει να μαθαίνουν οι μαθητές. Εδώ χωράει μεγάλη συζήτηση και η απάντηση στο θέμα περνάει πάντα από την ωριμότητα και τις διαφανείς δημοκρατικές κοινωνικές διεργασίες της Ελληνικής κοινωνίας.

Πολύ λίγα νομίζω ότι τόνισα από αυτή την πολύ εκπαιδευτική και προσιτή ημερίδα και χαίρομαι ιδιαίτερα διότι οι ομιλητές επιβεβαίωσαν ότι είναι άξιοι να τους παρακολουθείς ζητώντας τους να συνεχίσουν με τον ίδιο δυναμικό και ωραίο ρυθμό.

















Κυριάκος Τσιπούρας




*                              *                              *                              *                              *


Υγ.: Το κείμενο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο «https://www.newsone.gr/publications/efkeria-gia-gnosi-stin-imerida-mnimis-gia-tin-mikra-asia/», με τον τίτλο ‘’Ευκαιρία για γνώση στην ημερίδα μνήμης για την Μικρά Ασία’’








Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2018

ΤΡΑΓΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ





ΉΤΑΝ κάτι που το περιμέναμε μετά από καμιά τριανταριά χιλιάδες χρόνια. Έτσι τουλάχιστον ισχυρίζονταν  οι επί του θέματος ειδικοί επιστήμονες.
Να όμως που μας βρήκε η συμφορά πολύ πιο γρήγορα. Εδώ και 20 χρόνια άρχισε η φιλόξενη γη μας να ξαναπαγώνει και να ξαναμπαίνομε όλως αιφνιδίως σε μια νέα εποχή των παγετώνων. Ολόκληρη η βόρεια Ευρώπη μέχρι τη Γερμανία και τη Γαλλία καθώς και περιοχές του ίδιου γεωγραφικού πλάτους στις άλλες ηπείρους έχουν ήδη καλυφθεί από το παχύ και θανάσιμο στρώμα του πάγου.  Στην Ευρώπη μόνο η Ισπανία η Ιταλία και τα Βαλκάνια έχουν μείνει, επί του παρόντος βέβαια,  έξω από την συμφορά. 

Όλη αυτή η κατάσταση έχει οδηγήσει πολλούς απελπισμένους και ξεπαγιασμένους από την πάλαι ποτέ ανθούσα οικονομικά βόρεια και  κεντρική Ευρώπη να καταφύγουν νοτιότερα.  Εκατομμύρια παγωμένοι μετανάστες έχουν κατακλύσει τις χώρες που προαναφέραμε, μπας και ζεσταθεί λίγο το κατεψυγμένο κοκαλάκι τους προκαλώντας πληθυσμιακή ασφυξία στους νοτιότερους .

Ο προορισμός  βέβαια όλων αυτών των ξεπαγιασμένων  είναι η Αφρική,  όπου ελπίζουν να βρούνε περισσότερη ζεστασιά κοντά στη Σαχάρα. Και οι κυβερνήσεις  της νότιας Ευρώπης μη αντέχοντας το βάρος όλων αυτών των βορείων μεταναστών κάνουν τα στραβά μάτια, διευκολύνοντας  τη λαθραία διακίνηση τους προς την Αφρική  και αδιαφορώντας για τις χιλιάδες που πνίγονται κατά την μετακίνηση τους  με κάθε είδους ακατάλληλο πλεούμενο. Οι αφρικανικές χώρες  βέβαια δεν μένουν αδρανείς. Κάνουν συνέχεια περιπολίες και αλίμονο σε όποιον διακινητή  πέσει στα χέρια των αφρικανών λιμενικών.

Δεν ξαναβλέπει Θεού πρόσωπο.

Εγώ βέβαια δεν θα μπορούσα να μείνω έξω από το παιχνίδι της διακίνησης. Χρόνια στην παρανομία και συχνά τρόφιμος των φυλακών, βρήκα την ευκαιρία πολύ δελεαστική. Συνεννοήθηκα λοιπόν με κάτι καλόπαιδα του σιναφιού μου, βάλαμε κάτω τις οικονομίες μας από κάτι προηγούμενες μικρό ληστείες.  αγοράσαμε ένα  γέρικο πλεούμενο και αρχίσαμε την διακίνηση. Η αμοιβή μας δεν ήτανε σε ρευστό μιας και το πάλαι ποτέ πανίσχυρο ευρώ το θάψανε κι αυτό οι παγετώνες. Ήτανε σε είδος. Χρυσά και ασημένια κοσμήματα και ρολόγια  ακόμα και μαργαριτάρια κουβαλούσα στο σπίτι ..

Όλα αυτά τα έβλεπε η γυναίκα μου κι αντί να χαίρεται , καθότανε σαν ινδός φακίρης στα καρφιά …

-        Πρόσεχε καημένε , γιατί έτσι και σε βουτήξει κανένα περιπολικό εκεί κάτω , μαύρο φίδι που σ’ έφαγε.

-        Μη φοβάσαι , ρε, της έλεγα όλος σιγουριά. Στα αρχικά στάδια δε λέω υπήρχε κίνδυνος. Τώρα όμως που αποκτήσαμε πείρα και πήραμε και τον αέρα της δουλειάς …
      Καλαααά , ξανάλεγε εκείνη και τηνε ζώνανε πιο πολύ τα φίδια .

Και να που λέγε - λέγε , το γρουσούζεψε η καντέμω και εκεί που κάναμε τη δουλειά όλο σιγουριά μας βρήκε  συμφορά. Ένα περιπολικό αφρικάνικο δε ξέρω πως τα κατάφερε και μας μπήκε περάντι και νάμαστε πισθάγκωνα δεμένοι σ’ ένα αφρικάνικο μπουντρούμι που παρίστανε τη φυλακή. Την άλλη μέρα το πρωί βρεθήκαμε για ανάκριση ενώπιον του κελεμπιοφόρου διευθυντή του σωφρονιστικού ιδρύματος.

-        Γιατί ρε κοπρίτες βαλθήκατε να μας κάνετε τέτοιο κακό;

-        Ποιο κακό κύριε διευθυντά ,   τολμώ να ρωτήσω.

-        Ναι ρε μεγάλο κακό,     φώναξε όλος αγριάδα ο αφρικανός … Γιατί αυτοί  που μας κουβαλάτε εδώ κάτω είναι στη συντριπτική του πλειοψηφία χριστιανοί με όλα τους τα δόγματα  και τις αιρέσεις. Άρα είσαστε κι εσείς  βαλτοί να μας αλλοιώσετε την πληθυσμιακή μας σύνθεση και το κυριότερο,  την μουσουλμανική μας συνείδηση. Άσε που τους ξέρουμε όλους αυτούς  τι καθαρά κουμάσια είναι, από την εποχή της αποικιοκρατίας. Αλλά και με τα θηλυκά που μας κουβαλάτε από τας Ευρώπας, πάτε να διαβρώσετε τον παραδοσιακό ισλαμικό χαρακτήρα  των δικών μας γυναικών.

-        Με συγχωρείτε , αλλά αυτό που είπατε δεν το πολυπιάνω, είπε διστακτικά κάποιο δεμένο συντρόφι μου.

-        Όλες αυτές που μας φέρνετε , εξήγησε αγριεμένος ο κύριος διευθυντής κυκλοφορούσαν το χειμώνα στα μέρη τους κάπως σκεπασμένες  λόγω ψύχους. Έτσι όμως κι έμπαινε η άνοιξη και ιδιαίτερα το καλοκαίρι  αρχίζανε τις αποκαλύψεις. Και να όξω οι πλάτες και βυζιά , και να κάτι μίνια μέχρι τον αφαλό  μπας και ανάψουνε τους κρυόκωλους  τους σερνικούς τους. Σκεφτείτε  τώρα τι έχει να γίνει εδώ πούχει πιότερη ζέστη. Και θα τις βλέπουνε και οι δικές μας που κυκλοφορούσανε κουκουλωμένες χειμώνα καλοκαίρι και θα θένε να τις αντιγράψουνε. Άσε που μπορεί να δούμε τις γυναίκες μας, γνήσιες μουσουλμάνες να κυκλοφορούνε στις παραλίες με έξαλλα μπικίνια και με ρακέτες να παίζουνε τένις. Καταλάβατε τώρα τι ζημιά πάτε να μας κάμετε;;

Καταλάβαμε  αλλά δεν είπαμε κουβέντα. Άσε που συνέχισε αγριεμένος ο κύριος διευθυντής , που όλες αυτές που κουβαλάτε είναι ερωτομανείς και αχόρταγες και θα ορμήσουνε πάνω στους δικούς μας  διότι ξέρουνε  ότι εμείς οι μουσουλμάνοι κάνουμε και περιτομή.

-        Και τι σχέση έχει η περιτομή με την όλη υπόθεση,  ρώτησα όλος απορία .

-        Έχει και παραέχει ,    ξεφώνησε ο διευθυντής ... Και κρίμα που μου παριστάνετε και τους ξύπνιους. Διότι με την περιτομή , ρε άσχετοι , η βάλανος , το κεφάλι δηλαδή του ανδρικού μας οργάνου  μένει έξω ακάλυπτο. Τρίβεται , λοιπόν πάνω στην κελεμπία μας  και σκληραίνει. Γιαυτό κι εμείς αργούμε να ανακουφιστούμε και οι γυναίκες μας ανακουφίζονται  μια και δυο φορές πριν από μας. Ενώ εσείς εκεί πάνω πάσχετε κατά πλειοψηφία από γρήγορη ανακούφιση και αφήνετε τις πιότερες φορές  τη δουλειά στη μέση. Και ούτως εχόντων των πραγμάτων σε λίγα χρόνια θα βλέπουμε  να βγαίνουν  παιδιά κοκκινοτρίχικα  και ανάμικτα   πράγμα που θα αλλοιώσει ακόμα περισσότερο την αραβική πληθυσμιακή μας σύνθεση και τον παραδοσιακό ισλαμικό μας χαρακτήρα. Είναι ένα δόλιο και καταχθόνιο σχέδιο για να μας επιβάλετε μόνιμη κατοχή των εδαφών μας χειρότερη από τον καιρό της αποικιοκρατίας….

Και αφού τελείωσε τη διάλεξη διάταξε τους φύλακες.

-        Πάρτε τους και περιποιηθείτε τους όπως τους αξίζει

Τότε εγώ όλος απελπισία και θυμούμενος τις προειδοποιήσεις της γυναίκας μου έπεσα στα πόδια του σφαδάζοντας.

-        Μη μας το κάνετε αυτό. Αν τα ξέραμε όλα τούτα  τα κακά δε θα μπλεκόμαστε σ’ αυτή τη δουλειά. Σας ορκίζομαι να φάω τα κόκαλα της μανούλας μου…

Εκείνη τη στιγμή ένοιωσα ένα χέρι να με ταρακουνά. ….   Ήτανε η γυναίκα μου.

-        Ξύπνα χριστιανέ μου!!!  Ποιος ξέρει πάλι τι όνειρο έβλεπες και ξεσήκωσες τον κόσμο νυχτιάτικα. Σου το έχω πει εδώ και καιρό. Κάτι δεν πάει καλά  με σένα. Όλο κάτι παράξενες ιδέες περνάνε από το νου σου κι έτσι και κοιμηθείς και χαλαρώσουνε τα φρένα του λειψού μυαλού σου γίνονται εφιάλτες. Όπως προχτές  που μούλεγες για κάτι παγετώνες και κάτι μετανάστες από τα βόρεια ενώ έξω έσκαγε ο τζίτζικας. Αυτά είναι άσχημα προμηνύματα  και πήγαινε να σε δει κανένας ψυχίατρος μη μας βρούνε τα χειρότερα. Και να ησυχάσω κι εγώ που τουλάχιστο βραδιά παρά - βραδιά μου ταράζεις τον  ύπνο μου.

Και μου γύρισε την πλάτη, και μ’ άφησε να κοιτάζω το ταβάνι προσπαθώντας να συνέρθω και να σκέπτομαι σοβαρά τον ψυχίατρο…  










ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΑΚΡΙΑΣ         





Τρίτη 18 Σεπτεμβρίου 2018

ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ










Το καλοκαίρι ...
ξέρει δρόμους δικούς του  χρυσούς   ...                             
με ήλιους δικούς του                                            
και με θάλασσες από λάδι,                     
στα ζεστά βραδινά,  
των κουρασμένων μελτεμιών που κοπάζουν...


Ξέρει κείνους τους δρόμους,                                                                    
που ο έρωτας ανώριμος,                                                                         
δειλός κι ανήσυχος,                 
περπάτησε και περπατάει ακόμη,             
στους αιγιαλούς  των ματιών μας ...

Ξέρει κείνους τους δρόμους, 
με τις εικόνες που έμειναν τυπωμένες,
στα μάτια μας, ...
και σιγά σιγά πήρανε μορφή                             
κι έγιναν τα τραγούδια μας ...  
Τραγούδια με όλα τα χρώματα,  
της μέρας και της νύχτας...






Μανώλης Φύσσας     












εδώ και τώρα