ΣΧΟΛΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

 

 (Νο 113/ 21-08-2023)

Του Γιώργου Φωτ. Παπαδόπουλου

 

 

*Ένα μείζον ζήτημα το οποίο ταλαιπωρεί εκατοντάδες συμπολίτες μας είναι αυτό του χαρακτηρισμού των οδών Αρχιεπισκόπου Μακαρίου-Ράμνης- Παναγίας Λέτσαινας και Γεωργίου Βούρου ως Εθνικό (επαρχιακό) Οδικό Δίκτυο.  Δηλαδή ο λεγόμενος ΄΄μέσα δρόμος΄΄, που διέρχεται μετά την πλατεία Βουνακίου, από τα σχολεία Βουνακίου, την Λέτσαινα, τον Φόρο και τα Λιβάδια και καταλήγει μετά τον Άγιο Λουκά μπροστά στο Τάγμα του Δεσπότη (Ιερό Τάγμα Αγ. Παντελεήμονος). Πρόκειται για έναν παλιό χαρακτηρισμό δρόμου (οδών), που αδυνατεί ο ανθρώπινος νους να αντιληφθεί γιατί συνέβη κάτι τέτοιο, αφού ο εξωτερικός δρόμος που διέρχεται από το Νοσοκομείο (οδοί Καραολή & Δημητρίου, Καλουτά, Έλενας Βενιζέλου και Παντελεήμονος Φωστίνη) έχει ασυγκρίτως μεγαλύτερα γεωμετρικά χαρακτηριστικά (σχεδόν διπλάσιο πλάτος, κόμβους, κλπ), ενώ εκ των πραγμάτων δεν υπάρχουν σταθμευμένα οχήματα στο μήκος των οδών αυτών. Μιλάμε για μια περίπτωση για την οποία πρέπει ΑΜΕΣΑ να ξεκινήσει η διαδικασία αποχαρακτηρισμού του, διαφορετικά θα εξακολουθούν να ταλαιπωρούνται εκατοντάδες συμπολίτες μας οι οποίοι έχουν σπίτια στην περιοχή Λέτσαινας, Φόρου και Αγ. Λουκά Λιβαδίων. Ως γνωστόν, για τον αποχαρακτηρισμό οδών απαιτείται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο πρέπει να αναιρεί προγενέστερο Βασιλικό ή Προεδρικό Διάταγμα, διαφορετικά κάθε άλλη διαδικασία νομικά πάσχει. Δηλαδή, ακόμη και το γεγονός ότι, στο Τοπικό Σχέδιο Πόλης μπορεί ο δρόμος αυτός να αποχαρακτηριστεί από Εθνικό σε Δημοτικό, τούτο γίνεται με την έγκριση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, πράξη η οποία δεν μπορεί να αναιρέσει Προεδρικό Διάταγμα. Για τον λόγο αυτό, οι κάτοικοι της οδού Γεωργίου Βούρου συγκέντρωσαν περί τις 150 υπογραφές και κατέθεσαν στην Περιφερειακή Ενότητα Χίου και τον Δήμο Χίου σχετικό Υπόμνημα, με το οποίο ζητούν τον αποχαρακτηρισμό της οδού. Η διαδικασία προβλέπει ότι, θα λάβουν ανάλογες αποφάσεις το Δημοτικό και το Περιφερειακό Συμβούλιο και ακολούθως θα σταλούν στο Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, προκειμένου να ληφθεί Απόφαση έκδοσης Προεδρικού Διατάγματος. Το αίτημα των κατοίκων είναι εύλογο και δίκαιο. Αναμένουμε, λοιπόν, λίαν προσεχώς, να αποφανθούν Περιφέρεια και Δήμος και να προχωρήσει σύντομα η προβλεπόμενη διαδικασία, ώστε να πάψει η ταλαιπωρία τους. Ο Περιφερειακός Συμπαραστάτης του Πολίτη είναι συντρέχτης και αρωγός στο αίτημα των κατοίκων και επικουρεί στην όλη διαδικασία, στο πλαίσιο του Νόμου και των αρμοδιοτήτων του.

 

*Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ανέφερε <<εις διδάσκαλος ζήλω πεπυρωμένος ολόκληρον δύναται διορθώσαι δήμον>> (ένα δάσκαλος με ισχυρή θέληση και δουλειά μπορεί να μεταβάλλει ολόκληρη πόλη). Την φράση αυτή θυμήθηκα βλέποντας το πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου στον ακριτικό Εγρηγόρο της Αμανής, το χωριό που τα τελευταία χρόνια χάρη στο ζήλο, την φροντίδα και την αγάπη στον γενέθλιο τόπο κάποιων εκπαιδευτικών και των αγνών συγχωριανών τους ξαναζωντανεύει. Η ανιδιοτέλεια της κας Γιασεμής Αμπαζή, του κ. Νίκου Φλάμου, του κ. Σταμάτη Γεωργούλη και αρκετών άλλων μετέτρεψαν τον χώρο του παλιού σχολείου σε ένα χώρο συνάθροισης, ετήσιου ανταμώματος των συγχωριανών, που σπεύδουν να συναντηθούν και να σμίξουν βιώνοντας στιγμές χαράς και θύμησης. Πραγματικά εξέπληξαν θετικά και οι φετινές εκδηλώσεις: Θεατρικό και χορωδία από τον ΦΟΒ, Κινηματογραφική βραδιά, για τους μικρούς μας φίλους κλόουν και καραγκιόζης, γενική συνέλευση, μαρτυρίες προσφύγων από την ΟΠΙΧΙ (Ομάδα Προφορικής Μαρτυρίας Χίου), καθώς και Ιερά Παράκληση στο Μοναστήρι του Ευαγγελισμού στα Αγιάσματα (όπου έψαλλε ο αγαπητός μας κ. Νίκος Φλάμος, Ιεροψάλτης και Καθηγητής Φιλόλογος). Ευχόμαστε πάντα να είναι άξιοι, να διοργανώνουν τέτοιες εκδηλώσεις και να ανταμώνουν με τους όπου γης συγχωριανούς τους, καθιστώντας κι εμάς κοινωνούς των δράσεών τους.    

 

*Την προηγούμενη Κυριακή (13/08) το απόγευμα, σε μια σεμνή και λιτή τελετή ο Αθλητικός Σύλλογος Πυργίου <<Ο Πύργος>> τίμησε, στο γήπεδο Πυργίου, τον μεγάλο Ευεργέτη του (καθώς και της Κοινότητας) αείμνηστο Νίκο Λω, τοποθετώντας την προτομή του στην είσοδο του σταδίου, ενός σύγχρονου Αθλητικού Κέντρου που ανήγειρε με δαπάνη του πριν αρκετές δεκαετίες, ενώ πάντοτε στήριζε οικονομικά την ομάδα. Ο Νίκος Λως στάθηκε αρωγός στο Πυργί σε πολλές περιπτώσεις. Ενίσχυε κατ΄ έτος την Ενορία του χωριού, την αθλητική ομάδα, την ομάδα Προσκόπων, την Κοινότητα και κάθε οικογένεια που βρισκόταν σε έκτακτη εμπερίστατη κατάσταση. Ποτέ δεν έκλεισε την πόρτα του σε όποιον Πυργούση είχε πραγματικά ανάγκη. Υπήρξε και μεγάλος Δωρήτης της Ιεράς Μητροπόλεως Χίου. Αγόρασε, πριν πολλά χρόνια το Τυπογραφικά μηχανήματα της Ιεράς Μητροπόλεως Χίου, ενώ ανήγειρε εξ ολοκλήρου την Ενοριακή Αίθουσα στον Ιερό Ναό (Προσκύνημα) του Αγίου Μακαρίου Βροντάδου και επισκεύασε το Αρχονταρίκι της Ιεράς Μονής Μυρσινιδίου. Ακόμη, με δαπάνη του ιδρύθηκε και διαμορφώθηκε το Ναυτικό Μουσείο Χίου (στον Αγ. Ιωάννη Θεολόγο). Συγχαίρουμε την Αθλητική Ομάδα <<Πυργός>> Πυργίου για την εξαίρετη πρωτοβουλία που είχε. Ας είναι η μνήμη του αιωνία και το έργο του φωτεινό παράδειγμα μίμησης και για άλλους.

 

*Με την ευκαιρία, να σημειώσουμε ότι, η τοπική κοινότητα Πυργίου, αποφάσισε ομόφωνα να αποδώσει την οφειλόμενη τιμή σε άτομα που ενίσχυσαν παντοιοτρόπως το χωριό, δίδοντας το όνομά τους σε ανώνυμες οδούς του. Έτσι, τιμώντας προσωπικότητες του τόπου, πρότεινε την ονοματοδοσία οδών υπέρ των: Γεωργίου Ηλ. Θεοτοκά (πρώτου Πυργούση ιατρού στο χωριό και Αντιστασιακού, πρώτου Αντιπροέδρου της ΕΜΧ), Νικολάου και Ηρούς Λω (Ευεργετών του χωριού) αλλά και Αντωνίου και Ειρήνης Φεγγουδάκη (Δωρητών). Οδοί ή μικρές πλατείες θα φέρουν το όνομά τους, σε σημεία του χωριού που ταυτίστηκαν με το έργο τους. Μπράβο στην Κοινότητα Πυργίου για την πρόταση και την έκφραση σύμφωνης γνώμης προς την Επιτροπή ονοματοθεσίας οδών και πλατειών ΟΤΑ Ν. Χίου.

 

*Την προηγούμενη εβδομάδα συμμετείχαμε, κατόπιν προσκλήσεως, στην λαϊκή συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στην Κοινότητα Ελάτας, με αφορμή την ανάπτυξη ιχθυοκαλλιεργητικής δράσης πλησίον της νήσου Πελαγόννησος, στη θαλάσσια περιοχή Αγ. Στεφάνου – Αγ. Ειρήνης Ελάτας. Αυτό το οποίο προσωπικά συμπέρανα ήταν ότι, αφενός η Πελαγόννησος (η οποία υπάγεται στο Δήμο Χίου- Κοινότητα Ελάτας, μιας και μισθωνόταν σε ποιμένες από τη δεκαετία του 1930 εκ μέρους της Κοινότητας Ελάτας) φέρεται σήμερα να ανήκει σε άλλη Κοινότητα (εσφαλμένα) και αφετέρου η εν λόγω ιχθυοκαλλιεργητική δράση πραγματοποιήθηκε δίχως να έχει γνωμοδοτήσει η τοπική Κοινότητα αλλά και δίχως να έχει ληφθεί υπόψη η ύπαρξη αρχαίου ναυαγίου στην θαλάσσια αυτή περιοχή. Ευελπιστώ να γίνουν αποδεκτές οι προτάσεις της λαϊκής συνέλευσης και τόσο το Περιφερειακό όσο (κυρίως) το Δημοτικό Συμβούλιο (αφού ο Δήμος κατέχει, ως μέτοχος, το 20 % της εταιρείας και δεν υπάρχει δικαιολογία για άγνοια στην μετεγκατάσταση της δραστηριότητας δίχως τη σύμφωνη γνώμη των μετόχων) να λάβουν ανάλογες αποφάσεις σύμφωνα με τη λαϊκή ετυμηγορία. Αναμένουμε.

 

*Κάθε χρόνο γινόμαστε κοινωνοί (ή καλύτερα αναγνώστες) εκλεκτών εκδόσεων, από χιώτικα τυπογραφεία, που αναφέρονται σε ιστορικά, λαογραφικά και παραδοσιακά γεγονότα, κυρίως αφηγηματικά ή παραθετικά και ενίοτε μυθιστορηματικά, πρωτινών καιρών, που λαμπρύνουν τη χιώτικη βιβλιογραφία. Μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα αναφερθούμε σε δύο νέες εκδόσεις. Σήμερα, εν συντομία θέλω να αναφερθώ στο πολύτιμο έργο του αγαπητού δασκάλου-πρ. Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χίου κ. Αριστείδη Κελεπερτζή ο οποίος επί πολλά χρόνια μόχθησε και κοπίασε για να συγγράψει σε τέσσερις (4) τόμους την ιστορία, την παράδοση, τη λαογραφία και την κοινωνική ζωή των Καρδαμύλων του τελευταίου αιώνα. Ήδη κυκλοφορούν οι δυο πρώτοι τόμοι, από τις εκδόσεις ΄΄Άλφα Πί΄΄ υπό τον τίτλο ΄΄Τα Καρδάμυλα στα γυρίσματα του χρόνου΄΄. Την προηγούμενη Παρασκευή (11/08) έγινε η επίσημη παρουσίαση των δύο αυτών τόμων (Α. Ασχολίες και επαγγέλματα κατοίκων, Β. Θαλάσσιοι δρόμοι και γενέθλια γη) στον αύλειο χώρο του Σχολικού Συγκροτήματος Καρδαμύλων, από εκλεκτούς ομιλητές και επιστήμονες. Να σημειώσω ότι ο κ. Αριστείδης, παλιό αυτοδιοικητικό στέλεχος (πρ. Αντιδήμαρχος Καρδαμύλων), αλλά  και Δ/ντης επί σειρά ετών στο Ειδικό Σχολείο Χίου, ακολούθως δε Προϊστάμενος Εκπαίδευσης, έχει συγγράψει και άλλο βιβλίο, για μαθητές, με την γεωγραφική περιγραφή και την ιστορία της Χίου με τίτλο ΄΄Γνωρίζοντας τον τόπο μου΄΄. Μαζί του δε στο Δήμο είχαμε, επί σειρά ετών, μια εξαιρετική και αγαστή συνεργασία στον τομέα της παιδείας. Πάντα άξιος, κύριε Αριστείδη, να είστε και σας ευχόμαστε εγκάρδια καλή επιτυχία στο νέο σας εγχείρημα.

 

*Πλούσιο το πρόγραμμα εκδηλώσεων και στο Βροντάδο. Εγκαίνια Ψηφιακής Βιβλιοθήκης στο ΄΄Ανδρεάδειο΄΄ Γυμνάσιο από τον Σύλλογο Αποφοίτων και Φίλων του ΄΄Ανδρεάδειου΄΄ Γυμνασίου και Λυκείου Βροντάδου, μουσικοχορευτική εκδήλωση -΄΄Αντάμωμα΄΄ στις 23/08 στο κολυμβητήριο της ΠΕΚΕΒ από τον ίδιο σύλλογο, εκδηλώσεις ΦΟΒ και ΠΕΚΕΒ, Εκδήλωση Ναυτικών Βροντάδου- με παράλληλή έκθεση έργων (ζωγραφικής και πηλού) Βρονταδουσίων καλλιτεχνών σχετικών με το αντικείμενο, κ.α. Ιδιαιτέρως μας συγκίνησαν όσα ακούσαμε από τις αφηγήσεις ναυτικών του Βροντάδου στην τελευταία αυτή εκδήλωση στον ΄΄Αφανή Ναύτη΄΄. Σε επόμενο σημείωμά μας θα αναφερθούμε στο βιβλίο που επιμελήθηκε ο πρ. Δήμαρχος Ομηρούπολης κ. Αριστείδης Ζαννίκος και αφορά στους ναυτικούς του Βροντάδου.

 

*Πολύς λόγος έγινε τελευταία για την ΄΄Λευκή Νύχτα΄΄ που οργάνωσαν έμποροι και επαγγελματίες της πόλης μας και στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Μπράβο για την πρωτοβουλία. Η επιτυχία επισκίασε τις όποιες μεμψιμοιρίες και κακόβουλες κριτικές ελάχιστων ατόμων εκ συγκεκριμένων –παρωχημένων- κομματικών πεποιθήσεων. Εκείνο που πολλοί είδαν και … γέλασαν ήταν οι δηλώσεις αιρετών, που επεχείρησαν ανεπιτυχώς να οικειοποιηθούν τη διοργάνωση εν όψει εκλογών, ενώ άπαντες γνωρίζουν ότι η πρωτοβουλία ανήκε αποκλειστικά στους επαγγελματίες (όπως και στα υπόλοιπα μέρη της χώρας μας, που έγινε κάτι ανάλογο τις ημέρες αυτές). Όσοι επιχαίρουν για κατορθώματα που έκαναν άλλοι και όχι εκείνοι, θα ήταν προτιμότερο να ψάξουν ποιοι επιθυμούν να ασχοληθούν πλησίον τους με τα κοινά, ζητώντας να υπηρετήσουν στην τοπική Αυτοδιοίκηση για την … ευταξία και εύρυθμη λειτουργία της, ενώ ενδεχομένως οι ίδιοι χρωστούν σ΄ αυτή κάποιες χιλιάδες Ευρώ...! Για να δούμε, θα ενδιαφερθεί κανένας υποψήφιος δημοτικός συνδυασμός να συλλέξει τα σχετικά στοιχεία;

 

*Μιας δε και οι αυτοδιοικητικές εκλογές ενώπιον μας θα πρέπει να επισημάνουμε ότι, μοναδικός στόχος όσων κατέρχονται και εκτίθενται στις εκλογές πρέπει να είναι η προσφορά στα κοινά του τόπου και όχι οι θώκοι, οι αντιμισθίες και οι καρέκλες. Είτε εκλεγεί είτε δεν εκλεγεί κάποιος μπορεί να προσφέρει από το όποιο μετερίζι του. Η εκλογή δεν πρέπει ντε και καλά να είναι αυτοσκοπός. Η κοινωνία μας είναι μικρή και καθένας κρίνεται καθημερινά από τη διάθεση προσφοράς που έχει (εάν έχει) και δεν … εξαφανίζεται, σε περίπτωση μη εκλογής. Αλλά και όσοι εκλέγονται, δεν σημαίνει ότι θα εκλέγονται διαπαντός. Σε μια δημοκρατική κοινωνία όλοι χωρούν, κανείς δεν περισσεύει.

 

*Σε λίγες ημέρες και πάλι μαζί. Υγιαίνετε κατ΄ άμφω !-

Λέμε ΟΧΙ στη Λευκή Νύχτα που "θα μαυρίζει τη ζωή μας".

 

Η Λευκή Νύχτα παρουσιάζεται ως μία γιορτή για την πόλη με στόχο την ενίσχυση της κίνησης στα μαγαζιά. Μπορεί έμποροι να προσμένουν ότι θα πουλήσουν τα εμπορεύματά τους εκείνη τη νύχτα και ότι θα πάρουν μίαν ανάσα, όμως πέρα από το ότι δεν πρόκειται να λυθούν τα χρόνια συσσωρευμένα προβλήματά τους, ανοίγουν την όρεξη στις μεγάλες εμπορικές αλυσίδες που διαχρονικά έχουν τον διακαή πόθο της πλήρους διάλυσης κάθε σταθερού ωραρίου λειτουργίας. Άλλωστε, το πρόβλημα των εμπόρων και των εργαζομένων δεν είναι ότι οι ώρες που είναι ανοιχτά τα καταστήματα δεν είναι αρκετές, αλλά η ακρίβεια, οι λογαριασμοί ρεύματος και νερού, το πετσοκομμένο εισόδημα, η φορολογία και τα δημοτικά τέλη. Η Λευκή Νύχτα συνοδεύεται μάλιστα με παράταση του ωραρίου μέχρι της ως τα μεσάνυχτα. Η Λευκή Νύχτα είναι προπομπόμπος για την πλήρη απελευθέρωση του ωραρίου, για την κατάργηση στην κατοχυρωμένη αργία της Κυριακής που παρουσιάζεται τώρα ως μία "μικρή" γιορτή, αλλά τη βλέπουμε να θεριεύει στα μεγάλα εμπορικά και να γίνεται κανόνας, να καταστρατηγεί μια σειρά δικαιωμάτων των εργαζομένων, ιδιαίτερα των εμποροϋπαλλήλων, στον σταθερό ημερήσιο εργάσιμο χρόνο. Στόχος της να κλείσουν μικρά μαγαζιά, γιατί δεν θα μπορούν να ανταγωνιστούν τα μεγάλα πολυκαταστήματα.

Προφανώς η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν έρχεται ως κάτι πρωτοπόρο. Είναι η προέκταση της απελευθέρωσης του ωραρίου, της κατάργησης της Κυριακάτικης Αργίας, του σμπαραλιάσματος των εργασιακών σχέσεων εργασίας. Είναι η πολιτική που εφαρμόζεται στην ΕΕ, που ξεκίνησαν να εφαρμόζουν οι προηγούμενες κυβερνήσεις και την ολοκληρώνει η τωρινή, η οποία όπου εφαρμόστηκε διεύρυνε τις συνθήκες γαλέρας για τους εργαζόμενους στο Εμπόριο, έκλεισε μικρούς ΕΒΕ και αυταπασχολούμενους και ενίσχυσε την κερδοφορία των μεγαλέμπορων, των πολυκαταστημάτων, των μονοπωλίων.

Επίσης, δεν πρόκειται για τυχαία ή μεμονωμένη εκδήλωση, αν σκεφτεί κανείς ότι ακόμα και η κατάργηση της Κυριακάτικης Αργίας, που πλέον δρομολογείται η θεσμοθέτησή της, αρχικά ξεκίνησε “μεμονωμένα” στο όνομα της “τόνωσης της αγοραστικής κίνησης”.

Όχι στην απελευθέρωση του ωραρίου, όχι στην κατάργηση της Κυριακάτικης Αργίας, νομοθετική κατοχύρωσή της.

Να καταργηθούν όλοι οι νόμοι και οι διατάξεις που απελευθερώνουν το ωράριο.

Λέμε όχι στον εργασιακό μεσαίωνα.

 

Γιάννης Ν. Παληός

10-8-2023

ΣΤΗ ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΗ ΝΕΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΧΙΟΥ

 

o Ενοριακός Ναός των Αγίων Αναργύρων 

 Ήμουν μαθητής Γυμνασίου όταν, ο αείμνηστος Πρωτοπρεσβύτερος π. Ιωάννης Πουλής (Εφημέριος Χαλκειούς από το έτος 1958 μέχρι την κοίμησή του, το 2000) μου έδωσε στα χέρια το νέο ογκώδες βιβλίο του με τίτλο «Η Ποταμιά της Χίου». Ο παπά Γιάννης ήταν άριστος συγγραφέας, μελετητής και ερευνητής, αλλά και καλλικέλαδος μουσικός της βυζαντινής μουσικής. Είχαμε πολύχρονη συνεργασία. Με δίδαξε πολλά και στο Ιερό της Εκκλησίας, θεολογικά και λειτουργικά.

Είχε συγγράψει πολλά βιβλία, θεολογικά, υμνολογικά, αλλά και ιστορικά-λαογραφικά με επετηρίδα την τρίτομη πραγματεία «Το Χαλκειός της Χίου» (Ιστορία, Εκκλησία, Σχολείο), ένα έργο άνω των 1500 σελίδων. Λίγο μικρότερο ήταν αυτό για τη γενέτειρά του, την «Ποταμιά της Χίου (Παλαιά και Νέα».

Το χωριό της Νέας Ποταμιάς ιδρύθηκε εκ μεταφοράς, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, από την Παλιά Ποταμιά, η οποία βρισκόταν λίγα χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Νέας και η οποία (τοποθεσία) είχε δημιουργήσει αρκετά προβλήματα υγείας (κυρίως πνευμονολογικά) στους κατοίκους της, εξαιτίας του γεγονότος ότι βρισκόταν στο βάθος μιας χαράδρας, που ο ήλιος έβλεπε μόλις λίγες ώρες ημερησίως. Η Νέα Ποταμιά είναι κατασκευασμένη στην τοποθεσία <<Λαόρκια>>, με σύγχρονη μελέτη και είναι το μοναδικό χωριό της Χίου που έχει ρυμοτομικό σχέδιο, ευμεγέθεις εσωτερικούς δρόμους, αλλά δυστυχώς δεν έχει πλέον (λόγω της αστυφιλίας και ερήμωσης της υπαίθρου) πολλούς κατοίκους. Τους χειμερινούς μήνες είναι ελάχιστοι.

Για την μετεγκατάσταση του χωριού είχε πρωτοστατήσει ο αείμνηστος δάσκαλος Ιωάννης Πουλής ήδη από τη δεκαετία του 1950.

Την Νέα Ποταμιά έχω επισκεφθεί κατά την πανήγυρη του Ενοριακού Ναού της, τους Αγίους Αναργύρους (1 Ιουλίου) και άλλοτε πολλάκις. Ο Ναός κτίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και εγκαινιάστηκε στις 27-08-1972 από τον μακαριστό Μητροπολίτη Χίου Χρυσόστομο Γιαλούρη. Ο ίδιος Μητροπολίτης εγκαινίασε (μαζί με τον τότε Νομάρχη Χίου και τον Επιθεωρητή Δημοτικής Εκπαίδευσης της εποχής) το νέο (ημιλυόμενο) μικρό Δημοτικό σχολείο της Νέας Ποταμιάς στις 23-08-1968 (λειτούργησε μέχρι το έτος 1982, οπότε και έκλεισε ελλείψει μαθητών).

Το σχολείο αυτό, ως κτίσμα, καθαιρέθηκε από τον χώρο στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και κατόπιν κατασκευάστηκε γήπεδο μπάσκετ, παιδική χαρά (και αυτή μεταγενέστερα καταστράφηκε και απομακρύνθηκε), ενώ το έτος 2000 στον ίδιο χώρο τοποθετήθηκε το μαρμάρινο μνημείο του πυρσού της Ολυμπιακής φλόγας που φιλοτεχνήθηκε προς τιμήν της Ολυμπιονίκη Χαράς (Ζαχαρούλας) Καρυάμη (Ολυμπιακοί αγώνες Σίδνεϋ Αυστραλίας έτους 2000, στη ρυθμική γυμναστική-ανσάμπλ), η οποία έλκει την καταγωγή από την Ποταμιά της Χίου (γεννημένη το 1983 στην Αθήνα) και είχε ήλθε στο νησί μας για τη συμμετοχή της στις επετειακές εκδηλώσεις που διοργάνωσαν η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χίου, ο Δήμος Χίου και ο Δήμος Αμανής (στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Χίου, την πλατεία Βουνακίου-Νικολάου Πλαστήρα –όπου και τοποθετήθηκε σχετικό ομοίωμα της βάσης για την Ολυμπιακή φλόγα– και την Ποταμιά).

το μαρμάρινο μνημείο του πυρσού της Ολυμπιακής φλόγας που φιλοτεχνήθηκε προς τιμήν της Ολυμπιονίκη Χαράς (Ζαχαρούλας) Καρυάμη 

Στην Ποταμιά θυμάμαι τους αειμνήστους σήμερα: παπά Μιχάλη Κοντό (πατέρα του σημερινού Εφημερίου του Ι. Ναού Αγ. Γεωργίου Βροντάδου, Πρωτ/ρου π. Ιωάννη Κοντού), τον παλιό Πρόεδρο της Κοινότητας Σωτήρη Πούπαλο (που ήταν πολύ γνωστοί με τον πατέρα μου και μας είχε φιλοξενήσει στο σπίτι του) και τον Παρασκευά Καζά. Τον Παρασκευά Καζά γνώρισα από τον μακαριστό Μητροπολίτη μας κυρό Διονύσιο όταν πήγαμε στην Ποταμιά, το 1993-1994 για τα εγκαίνια του Εξωκκλησίου που έφτιαξε (Άγ. Ιωάννης Πρόδρομος) και δεσπόζει επάνω σε ύψωμα, δυτικά του χωριού και φαίνεται επιβλητικά από τον κεντρικό δρόμο, πριν την είσοδο της Ποταμιάς.

Ο Παρασκευάς Καζάς ήταν ένας από τους ελάχιστους που είχαν σωθεί από τις ασθένειες και κακουχίες που υπέστησαν οι εργάτες στα μεταλλεία της Κεράμου. Τον θυμάμαι που έλεγε ότι, ο Θεός τον διαφύλαξε από μύρια όσα κακά και είχε τάμα στον Άγιο Ιωάννη να κτίσει τον Ναό του και να φέρει τον Δεσπότη να τον εγκαινιάσει. Όλες οι ξύλινες εικόνες που βρίσκονται στον Ναό αυτό έχουν κατασκευαστεί από τον ίδιο, είναι σκαλισμένες στο χέρι μία μία και οι ιερές μορφές τους έχουν μια παραδοσιακή εμφάνιση. Μετά τα Εγκαίνια του Ναού μας δεξιώθηκε στη βεράντα του σπιτιού του, το τελευταίο σπίτι βόρεια της Ποταμιάς πηγαίνοντας για Παλαιά Ποταμιά και Χάλανδρα. Ας είναι η μνήμη όλων αιωνία. Τους θυμάμαι με αγάπη και νοσταλγία.

Θρησκευτική πανήγυρη γίνεται και στις 17 Ιανουαρίου, του Αγίου Αντωνίου του Μεγάλου και Καθηγητού της ερήμου, πολιούχου και προστάτη της Παλαιάς Ποταμιάς) και σε άλλες εορτές. Ο εκάστοτε Μητροπολίτης Χίου πάντα τιμά τη μνήμη του Αγίου Αντωνίου στην Ποταμιά (είτε στον Εσπερινό συνήθως, είτε στη Θεία Λειτουργία), εφόσον οι καιρικές συνθήκες το επιτρέψουν και δεν έχει χιόνια (διότι ο δρόμος προς Παλαιά Ποταμιά το χειμώνα είναι δύσκολος, στενός, χωμάτινος και λίγο απότομος).

Την Παλαιά Ποταμιά επισκεπτόταν και ο Μητροπολίτης Χίου Παντελεήμων Φωστίνης, κατά τις ποιμαντικές επισκέψεις του στα χωριά, τέλη της δεκαετίας του 1940 και όλη τη δεκαετία του 1950, μάλιστα τότε δρόμος δεν υπήρχε μετά τη Βολισσό και από εκεί και πέρα περιόδευε με μουλάρι όλα τα χωριά της Αμανής, όπου διέμενε, λειτουργούσε και κήρυττε τον λόγο του Θεού. Είχε φθάσει μέχρι το Καμίνι (στα Χάλανδρα) και το Αγρελωπό (στα Καμπιά), ανύπαρκτους σήμερα οικισμούς, που σώζονται μόνο τα ερειπωμένα κτίσματα μιας άλλης εποχής.

Μεγάλο πανηγύρι με όργανα γίνεται στην Ποταμιά στις 23 Αυγούστου ("Εννιάμερα της Παναγίας" - Απόδοσις της εορτής Κοιμήσεως της Θεοτόκου).

η Ολυμπιονίκης (στο Ανσάμπλ) Χαρούλα Αντ. Καρυάμη

Επίσης, επάνω στο όρος Αμανή τιμάται πανηγυρικά στις 23 Αυγούστου η εορτή της Παναγίας, στο Εξωκκλήσι της «Παναγίας Δέσποινας», όπου συνεορτάζουν οικογένειες Ποταμούσων. Πανήγυρις τελείται εκεί και στις 8 Σεπτεμβρίου (Γενέσιον της Θεοτόκου). Ναοί του Αγίου Γεωργίου υπάρχουν στις θέσεις «Τρικοκκιά» (κάτω από τον κεντρικό δρόμο Χίου-Ποταμιάς, ένα χιλιόμετρο πριν το χωριό, ανατολικά) που κατασκευάστηκε από οικογένειες Ποταμούσων και Πισπιλουντιανών και στη θέση «Τα Μάρκου» (όπου τιμάται από Ποταμούσους και Πισπιλουντιανούς ομού. Εκεί, τους προηγούμενους αιώνες είχαν σπίτια αρκετοί Ποταμούσοι. Πρόκειται για πολύ παλιό οικισμό).

Στα «Μάρκου» βρίσκεται και ο Ναός της Αγίας Παρασκευής που ανήκει στην Πισπιλούντα. Στη θέση <<Τρικκοκιά>> σύμφωνα με την παράδοση και καταγεγραμμένες μαρτυρίες, ο Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος είναι ολοζώντανος και μεσιτεύει για όποιον με ειλικρινή πίστη τον επικαλεστεί. Ο Ναός αυτός εγκαινιάστηκε στις 11-08-1980 από τον Μητροπολίτη Χίου κυρό Διονύσιο.

Όμως, ο παλαιότερος Ναός της Ποταμιάς είναι ο Άγιος Γεώργιος της «Ανεμοτάδας», μεταξύ Παλαιάς Ποταμιάς και Πυραμάς. Εκεί ήταν το πρώτο χωριό της Ποταμιάς, στη συνέχεια κατέβηκε στην Παλαιά Ποταμιά (για να γλυτώσει από τους πειρατές) και τέλος (τη δεκαετία του 1960) κατέληξε στην Νέα Ποταμιά (θέση «Λαόρκια»). Στην Ποταμιά, τα τελευταία χρόνια, ανηγέρθη εντός του οικισμού και το περικαλλές ιερό παρεκκλήσιο της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Κυριακής, το οποίο εγκαινίασε ο Μητροπολίτης Χίου κ. Μάρκος το καλοκαίρι του έτους 2015.         

Στην Ποταμιά λειτουργεί σήμερα σύγχρονο ελαιοτριβείο, πριν την είσοδο του χωριού, που εξυπηρετεί τα χωριά της Αμανής, ενώ μοναδική δυσάρεστη διαπίστωση είναι η ανυπαρξία ενός καφενείου-αναψυκτηρίου, για βραχεία στάση των επισκεπτών. Θυμάμαι ότι, κάποτε, υπήρχαν καφενείο και ψησταριά, με αρκετούς θαμώνες, όπου πολλοί διερχόμενοι σταματούσαν για λίγη ξεκούραση.

Για την Ποταμιά, πολλά κατά περιόδους πληροφορούμαστε από αναρτήσεις και δημοσιεύματα του λίαν αγαπητού μου, καπετάν Μιχάλη Καριάμη, ο οποίος αγαπά και πάντοτε τιμά ιδιαίτερα τον γενέθλιο αυτό τόπο του.

Να την επισκεφθείτε, το καλοκαίρι, την 1η Ιουλίου (ιερά πανήγυρις των Αγίων Αναργύρων) ή τον χειμώνα, στις 17 Ιανουαρίου (ιερά πανήγυρις του Αγίου Αντωνίου).

Επίσης, κατά τη θερινή περίοδο, οπότε και πραγματοποιούνται πολιτιστικές εκδηλώσεις από τον Εξωραϊστικό και Πολιτιστικό Σύλλογο Νέας Ποταμιάς, υπό την προεδρεία και εποπτεία του αγαπητού κ. Βασίλη Πούπαλου.-

Γιώργος Φωτ. Παπαδόπουλος

ΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΟΥ ΦΩΤΗ…

 

που αγαπήθηκε απ᾽ όλους μας γιατί υπερασπίστηκε τη ζωή με τη δύναμη των ποιημάτων του και υποστήριξε την ποίηση του με τον τρόπο που έζησε

την Δευτέρα 7 Αυγούστου 2023 στις 20:00 στον αύλειο χώρο του Αγ. Γεωργίου, στο Κάστρο Χίου.

ΘΑ ΜΙΛΗΣΟΥ ΟΙ:

Μάρκος Σκούφαλος, Δάσκαλος

«Η ζωή του Φώτη Αγγουλέ μέσα από την ποίησή του»

Στέλλα Τσιροπινά, Φιλόλογος

«Στοιχειοθετώντας τον ποιητικό κόσμο του Φώτη Αγγουλέ»

Δέσποινα Τσαρδάκα, Αρχαιολόγος

«Στοχασμοί πάνω στα χρονογραφήματα του Σπέρου»

ΣΥΝΤΟΝΙΖΕΙ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ:

η Δέσποινα Γεμέλου, Φιλόλογος Αγγλικής

Γιάννης Ν. Παληός.